Interview http://Wefit
O Μηνάς Μαλάτος γεννήθηκε και μεγάλωσε στον Βόλο, σε μια ιδιαίτερα αθλητική οικογένεια. Ασχολήθηκε με διάφορα πράγματα από μικρός αλλά το ποδήλατο ήταν αυτό που τον κέρδισε. Έτσι, σε ηλικία 15 ετών πήρε τον… δρόμο των αγώνων. Για την επόμενη δεκαετία, μέχρι σχεδόν τα 26 του, ήταν μέλος της Εθνικής Ομάδας Δρόμου κατακτώντας 9 πανελλήνια μετάλλια, 6 βαλκανικά και 2 συμμετοχές σε μεσογειακούς αγώνες, πανευρωπαϊκά και παγκόσμια πρωταθλήματα
Παράλληλα, ολοκλήρωσε τις σπουδές του στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (τμήμα Επιστημών και Φυσικής Αγωγής) και από το 2008 εργάζεται στο χώρο του Cycling & Fitness Coaching. Εδώ και δύο χρόνια ανήκει στη Schwinn International Cycling, τον μεγαλύτερο φορέα παγκοσμίως για το Indoor Cycling και είναι υπεύθυνος για τις εκπαιδεύσεις στην Ελλάδα. Ο Μηνάς Μαλάτος μίλησε στη δημοσιογράφο Φίλια Μητρομάρα και το wefit.gr για το… τσουνάμι των multi sports events και τη αθλητική ματαιοδοξία. Ο ίδιος πιστεύει ότι δεν υπάρχουν μαγικές συνταγές ούτε μαγικά προγράμματα για να πετύχουμε τους στόχους μας, η αγαπημένη του φράση είναι “Train smart, not hard” και μας εξηγεί ποιες «συμβουλές» δεν πρέπει να ακολουθεί ένας αθλούμενος.
“Ο αθλητισμός είναι δύσκολος δρόμος αλλά ταυτόχρονα είναι και η καλύτερη επένδυση για την υγεία μας” λέει ο Μηνάς Μαλάτος.
Είσαι στο χώρο του αθλητισμού σχεδόν 20 χρόνια, προπονείσαι αλλά και προπονείς αρκετούς αθλητές σε καθημερινή βάση, πόσο δύσκολο είναι αυτό;
Για την ακρίβεια 22 χρόνια! Ακούω αρκετές φορές την ερώτηση αυτή και ο κόσμος απορεί αν έχω κουραστεί, αν βαρέθηκα, αν, αν… Η απάντηση είναι ότι, όταν κάνεις κάτι που αγαπάς και έχεις αφοσιωθεί, δεν κουράζεσαι. Αντιθέτως, κάθε μέρα είναι μια νέα αρχή και κάτι διαφορετικό. Αυτό που, προς τα έξω ίσως, να φαίνεται ως “θυσία” είναι η καθημερινότητά μου. Αυτό που ίσως δείχνει υπέρβαση για τους άλλους, για μένα είναι κάτι απλό. Και είμαι πολύ χαρούμενος που η δουλειά μου είναι προέκταση του αθλητισμού, μπορώ να μεταφέρω τις γνώσεις και την εμπειρία μου στον κόσμο και να εισπράττω χαρά και ευχαρίστηση.
Ο αθλητισμός είναι δύσκολος δρόμος αλλά ταυτόχρονα είναι και η καλύτερη επένδυση για την υγεία μας. Οι επιτυχίες και τα μετάλλια είναι μεγάλη ηθική ικανοποίηση, αλλά είναι παροδική. Αυτό που προέχει είναι να είμαστε υγιείς σωματικά και πνευματικά ισορροπημένοι.
Έχεις κάποιο motto inspiration;
Χμμμ, δεν έχω motto… Τα θεωρώ υπερβολικά. Από την αρχή της καριέρας μου ως και σήμερα με εμπνέουν οι προσωπικότητες στον χώρο του αθλητισμού, με εμπνέει η οικογένειά μου, οι φίλοι, η δουλειά μου και η μουσική.
Πιστεύεις ότι είναι απαραίτητος ένας προπονητής και όχι ένας personal trainer, σε αθλούμενους που δεν είναι αθλητές;
Η λέξη personal trainer είναι πολυφορεμένη και ιδιαίτερα παρεξηγημένη στις μέρες μας. Χρησιμοποιείται κατά κόρον από μη πιστοποιημένους γυμναστές, πρώην μοντέλα, wanna be διατροφολόγους, εμπειρικούς και καιροσκόπους, σαν ένας απλός τίτλος, χωρίς να δηλώνει τίποτα. Θεωρώ ότι οποιοσδήποτε κάνει κάποια φυσική δραστηριότητα χρειάζεται έναν άνθρωπο να τον καθοδηγήσει και να τον συμβουλευτεί.
Ειδικότερα, όταν μιλάμε για ένα σύνολο ανθρώπων χωρίς αθλητικό υπόβαθρο και αθλητική παιδεία, η ανάγκη για coaching είναι μεγαλύτερη. Ο ασκούμενος πρέπει να γνωρίζει ότι το προφίλ του ανθρώπου που θα επιλέξει για να τον γυμνάσει πρέπει να είναι πολυδιάστατο και να βασίζεται στη γνώση, την εμπειρία, τη σωστή καθοδήγηση, τη διαχείριση της ψυχολογίας και το πιο βασικό από όλα: Να μπορέσει να κατανοήσει τις συνήθειες (διατροφή, άσκηση, αποκατάσταση) που θα τον οδηγήσουν σε ένα ποιοτικότερο τρόπο ζωής.
“Οποιοσδήποτε κάνει κάποια φυσική δραστηριότητα χρειάζεται έναν άνθρωπο να τον καθοδηγήσει και να τον συμβουλευτεί.”
Ποιες είναι οι τρεις βασικές συμβουλές προπόνησης που δίνεις;
1) Πρόγραμμα και ασφάλεια: Για να υπάρχει αποτελεσματικότητα στην προπόνησή μας πρέπει να έχουμε ένα βασικό προγραμματισμό και εφικτούς στόχους.
2) Προοδευτικότητα: Κάνε ένα βήμα τη φορά και μείνε μακριά από υπερβολές που θα σε οδηγήσουν σε τραυματισμούς ή δυσάρεστες καταστάσεις.
3) Άκου το σώμα σου: Η αποκατάσταση είναι τόσο σημαντική όσο είναι και η προπόνηση. Ισορροπημένη διατροφή, σωστή αναπλήρωση υγρών και μασάζ πρέπει να λαμβάνονται σοβαρά υπόψην για όποιον αθλείται.
Και ποιες είναι αυτές οι «συμβουλές» που δεν πρέπει με τίποτα να ακολουθεί ένας αθλούμενος;
1 “Θα ακολουθήσω το πρόγραμμα του τάδε, είναι πολύ καλό”. Λάθος. Το πλάνο που θα ακολουθήσουμε πρέπει να βασίζεται στις προσωπικές μας ανάγκες, ιδιαιτερότητες και στόχους.
2 “Μην τρως υδατάνθρακες, παχαίνουν.” Λάθος. Η διατροφή μας πρέπει να συμπεριλαμβάνει όλες τις τροφές και να υπάρχει ισορροπία. Σημασία έχει να δημιουργήσουμε σωστές διατροφικές συνήθειες που δεν στηρίζονται σε στερήσεις.
3 “Μη σηκώνεις βάρη, δεν χρειάζονται. Θα γίνεις τεράστιος.” Λάθος. Η αύξηση (ή η μείωση) του όγκου μας σχετίζεται κυρίως με τη διατροφή και όχι με την άσκηση. Από την άλλη η ενδυνάμωση, τόσο για άντρες όσο και για γυναίκες, είναι βασική για να διατηρηθεί το σώμα μας σε καλή κατάσταση, να βελτιώσει τη λειτουργικότητα των μυών και να μας εξασφαλίσει μια άρτια καθημερινότητα, χωρίς πόνους και δυσλειτουργίες. Οι αθλητές τις περισσότερες φορές επιλέγουν ειδικές ασκήσεις, που θα τους βοηθήσουν στην καλύτερη απόδοση στο άθλημα τους.
Για τους αθλητες πιστεύεις ότι η υποπροπόνηση είναι καλύτερη από την υπερπροπόνηση;
Πιστεύω στην ισορροπία μεταξύ προπόνησης, διατροφής και αποκατάστασης. Η υποπροπόνηση μπορεί να μας οδηγήσει σε μειωμένη απόδοση ενώ η υπερπροπόνηση σε δυσάρεστες καταστάσεις, όπως:
• Έντονο αίσθημα κόπωσης
• Τραυματισμούς
• Πυρετός (δέκατα)
• Μυϊκή ατονία και κράμπες
Ένας από τους πιο σημαντικότερους όρους στην προπονητική ειναι η διαχείριση, δηλαδή πότε και τι ακριβώς θα κάνω για να πετύχω τον στόχο μου. Εκεί έρχεται ο ρόλος του προπονητή να συμπληρώσει το παζλ με τη σωστή καθοδήγηση, μέθοδο και παρότρυνση. Είναι αυτός που θα σου δείξει τον σωστό δρόμο και θα στηρίξει την προσπάθειά σου. Δυστυχώς, δεν υπάρχουν μαγικές συνταγές ούτε μαγικά προγράμματα για να γίνουμε πετυχημένοι.
Αν κάποιος θέλει να κάνει τη διαφορά πρέπει να έχει δυο βασικά χαρακτηριστικά: Ταλέντο και Θέληση.
“Οι περισσότεροι θέλουν να αποδείξουν ότι μπορούν να τα καταφέρουν και χωρίς προπονητική υποστήριξη. Ας μην μπερδεύουμε τον αθλητισμό με ηρωικές πράξεις.”
Μπορεί ο καθένας να κάνει οτιδήποτε, εφόσον έχει πίστη στον εαυτό του;
Θεωρώ για οτιδήποτε κάνουμε, εντός και εκτός αθλητισμού, πρέπει να έχουμε πίστη σε αυτό και όραμα για το που θέλουμε να φτάσουμε. Είναι μια τεράστια, κινητήριος δύναμη και είναι αυτό που σε μια δύσκολη στιγμή θα μας κρατήσει «ζωντανούς» και θα μας δώσει κίνητρο για να συνεχίσουμε.
Σε καθαρά αθλητικές πράξεις όμως δεν πρέπει να μπερδεύουμε την πίστη με την υπεροψία. Υπάρχει μια μικρή διαχωριστική γραμμή που, αν την ξεπεράσουμε, θα αποτύχουμε και θα απογοητευτούμε. Η χρυσή τομή λοιπόν, μαζί με την πίστη είναι: υπομονή και αυτογνωσία.
Ποια είναι η γνώμη σου για τα multi sports events και τη συμμετοχή του κόσμου σε αυτά;
Πολύ ωραία ερώτηση! Τα τελευταία χρόνια η άνθηση του μαζικού αθλητισμού είναι αξιοθαύμαστη. Πολλά event, ομιλίες, αγώνες, workshops σε εβδομαδιαία βάση, έχουν κινητοποιήσει χιλιάδες κόσμο να συμμετέχει ενεργά σε αθλήματα όπως το τρέξιμο, το τρίαθλο, η ποδηλασία, η κολύμβηση. Αυτή ειναι η θετική πλευρά. Πάντα υπάρχει όμως και η άλλη πλευρά. Μια πλευρά που θεωρώ ότι δεν φαίνεται και πολλές φορές καλύπτεται σκόπιμα.
Όλο αυτό το κίνημα στηρίζεται σε λάθος βάσεις. Το βασικότερο κίνητρο των αθλουμένων, σε πολλές περιπτώσεις, είναι η ματαιοδοξία και η ανασφάλεια. Οι περισσότεροι θέλουν να αποδείξουν στον εαυτό τους και στον περίγυρο τους ότι μπορούν να τα καταφέρουν, να ξεπεράσουν τα όριά τους, να κάνουν personal best, να τρέξουν μαραθώνιο, να κάνουν Ironman, χωρίς κάποια ιδιαίτερη αθλητική υποδομή και, πολλές φορές, και χωρίς προπονητική υποστήριξη. Όλα αυτά δεν είναι κάποια μεμονωμένα γεγονότα αλλά πλέον ένα κοινωνικό φαινόμενο. Στο βωμό της ανταγωνιστικότητας και της ματαιοδοξίας έχουμε μπερδέψει τον αθλητισμό με ηρωικές πράξεις.
Ένας επαγγελματίας αθλητής μπορεί στη συνέντευξή του να δηλώνει ότι σε κάθε αγώνα κυνηγάει το 101% αλλά πρέπει να σκεφτούμε σοβαρά τα εξής:
1) Αυτή είναι η δουλειά του.
2) Αμέσως μόλις τελειώσει η προπόνησή του, την επόμενη ώρα, ένα επιτελείο έχει φροντίσει για την αποκατάσταση του (μασάζ και διατροφή).
3) Έχει επενδύσει σε αυτό το κομμάτι επί σειρά ετών.
Σε όλα αυτά έρχεται να προστεθεί και ο βομβαρδισμός από τα social media και τις διάφορες αθλητικές εταιρίες, που τις περισσότερες φορές δημιουργούν λάθος πρότυπα. Ως συμβουλή και παρότρυνση για όλους όσοι αθλούνται, θα δώσω την, εξαιρετική και πολύ απλή, απάντηση του Colm O’Connell (Τhe Godfather of Kenyan running), σε μια παλιότερή του συνέντευξη:
-What’s the secret to be successful?
-You have to love the sports.